معمولاً وجود باورهای نادرست بدلیل ندیدن آموزش صحیح، داشتن نگرشهای منفی یا افکار و تعصبها ی اشتباه است. رژیم غذایی ویژهای برای بیماری دیابت وجود ندارد و هر فرد باید برنامۀ غذایی متناسب با شرایط خود را داشته باشد. زیرا بدن هر فرد، به غذاها، رژیمها و الگوهای غذایی گوناگون، پاسخ متفاوتی میدهد.
همچنین میزان نیاز روزانۀ هر فرد به غذا هم متفاوت است و عوامل مختلفی روی آن اثر میگذارند. ازجملۀ این عوامل میتوان به سن، جنسیت، میزان فعالیت بدنی، وزن، نوع دیابت و میزان کنترل قند خون اشاره کرد.برخی هم تصور میکنند با ابتلا به دیابت، باید بهطور کامل مصرف بعضی مواد غذایی را حذف کنند. درصورتیکه تنها کافی است اصل تعادل، تنوع و تناسب در رژیم غذایی را رعایت کنید. یعنی روزانه از همۀ گروههای غذایی موجود در هرم مواد غذایی، به تناسب نیاز بدن خودتان ، مصرف کنید. زیرا نهایتاً آنچه بهعنوان غذا میخورید در میزان کنترل دیابت ، احساس سلامتی و سطح انرژیتان موثر خواهد بود.
اصول صحیح تغذیه در دیابت
امروزه کلید مدیریت دیابت، رعایت اصول تغذیه، در کنار انجام فعالیت بدنی منظم و متناسب هر فرد ، مدیریت استرس های روزانه و مصرف صحیح داروهای کنترل قند خون و یا انسولین است.
همچنین با رعایت اصول تغذیه در دیابت میتوانید بهخوبی وزن خود را مدیریت کنید و از ابتلا به چاقی و اضافهوزن بپرهیزید.
با داشتن وزن متناسب میتوانید قند خون را بهتر مدیریت کنیدهمچنین از ابتلا به سایر بیماریهای مزمن هم تا حد زیادی جلوگیری کنید.
برای یادگیری رژیم غذایی دیابتی آموزش ببینید
برای شرکت در کلاسهای آموزشی که مرکز دیابت برگزار میکند با شماره ۰۳۵۳۷۲۸۰۲۱۸ تماس بگیرید.
یکی از اصول مهم در رژیم غذایی دیابت مصرف منظم وعدهها و میانوعدهها است:
داشتن برنامۀ منظم برای مصرف وعدههای غذایی و میانوعدههاست. زیرا از این طریق میتوانید دیابت را بهتر کنترل کنید و از نوسانات شدید قند جلوگیری کنید. اما گاهی برخی افراد دیابتی ازطریق حذف وعدههای غذایی خود، تصمیم به کاهش وزن میگیرند. انتخاب این روش برای کاهش وزن، کاری نادرست است. زیرا اگر از انسولین یا برخی داروهای کاهندۀ قند خون استفاده میکنید، این کار میتواند منجر به افت قند خون (هیپوگلیسمی) میشود.
میان وعدههای خود را متناسب انتخاب کنید
در رژیم غذایی برای افراد دیابتی توصیه میشود برای میانوعده، بهجای خوردن تنقلات ناسالم، جایگزینهای سالم انتخاب کنید.
بهتر است با توجه به عدد قند خونتان، از خوراکیهای سالمی که کارشناسان تغذیه برای شما در نظر گرفته اند استفاده کنید.
کربوهیدرات شماری کنید
کربوهیدراتها منابع اصلی انرژی بدن انسان هستند. کربوهیدراتها از طریق مصرف مواد غذایی گوناگونی مثل ، پاستا، نان، برنج، ماکارونی رشتهها، میوهها، حبوبات، لبنیات، قند و شکر به بدن ما میرسند. کربوهیدراتها سریعتر از سایر موادغذایی میتوانند قند خون را بالا ببرند. بنابراین در تغذیۀ افراد دیابتی، اینکه چه مقدار و چه نوع کربوهیدراتی مصرف میشود، اثر مستقیمی روی کنترل قند خون فرد دارد.برای اطلاع از میزان کربوهیدرات مصرفی مناسب برای هر وعدۀ غذایی یا میانوعده، لازم است با پزشک یا مشاور تغذیه مشورت کنید.
وزن خود را مدیریت کنید
یک اصل مهم در کنترل قند، فشار و چربی خون ؛ مدیریت وزن در رژیم غذایی دیابتیاست . همچنین اگر دچار اضافهوزن هستید کاهش وزن به کاهش مقاومت به انسولین و جلوگیری از ایجاد عوارض دیابت کمک می کند. برای مدیریت وزن میتوانید از رژیمهای غذایی گوناگون یا الگوهای غذایی مختلف مانند الگوی بشقاب سلامت استفاده کنید. بنابراین میتوانید با کمک مشاور تغذیه، از رژیم غذایی سالم، متعادل و متنوع پیروی کنید .
مصرف مواد غذایی حاوی شکر را کاهش دهید
خوراکیهای حاوی شکر معمولاً کربوهیدرات زیادی دارند. کربوهیدراتها میتوانند باعث بالا رفتن قند خونتان شوند. همینطور این نگرانی وجود دارد که با زیادهروی در مصرف خوراکیهای حاوی شکر، مصرف مواد سالم و مغذی کاهش یابد. اما کنار گذاشتن کامل خوراکیهای حاوی شکر کاری سخت و غیرقابلانجام بهنظر میرسد.
میتوانید در ابتدا با جایگزین کردن خوراکیهای سالم بهجای ناسالم شروع کنید. بهعنوان مثال بهجای کیک یا کلوچه از میوۀ تازه یا میوههای خشک استفاده کنید و بهجای نوشیدنیهای حاوی شکر، آب بنوشید یا از نوشیدنیهایی که با شیرینکنندۀ رژیمی شیرین شدهاند، البته به میزان متعادل، استفاده کنید.
برخی خوراکیها مانند سسهای سالاد و ماستهای میوهای هم، برخلاف تصور ما، حاوی شکر هستند. به این نوع شکر، شکر پنهان گفته میشود. با دقت به ترکیبات مواد غذایی میتوانید متوجه وجود آن در مادۀ غذایی شوید. پس بهتر است حواسمتان به مقدار مصرف این خوراکیها هم باشد.
فیبر غذا را افزایش دهید
در غذای دیابتیها لازم است میزان مصرف روزانۀ فیبر افزایش یابد. ازجمله منابع غذایی فیبر در جدول غذای دیابتیها میتوان به غلات کامل، حبوبات، میوهها و سبزیها اشاره کرد. مطالعات نشان میدهد با مصرف فیبر، میتوان از فواید زیر بهرهمند شد:
کنترل بهتر قند خون
بهبود عملکرد دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست (بهشرط مصرف آب کافی در کنار آن)
ایجاد احساس سیری
کاهش سطح کلسترول
کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبعروقی
چربیهای سالم را جایگزین چربیهای ناسالم کنید
افراد مبتلا به دیابت بیش از سایرین در معرض ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی قرار دارند. به همین دلیل توصیه میشود تا حد امکان مصرف منابع غذایی حاوی چربی اشباع را کاهش دهید. ازجمله منابع غذایی حاوی چربیهای اشباع میتوان به گوشتهای پرچرب، لبنیات پرچرب، کره، سرشیر، خامه و روغنهای جامد اشاره کرد.
توصیه میشود بهجای چربیهای اشباع و ناسالم، از روغنهای مایع گیاهی مانند روغن زیتون، کنجد، آفتابگردان، آووکادو، آجیل و مغزها استفاده کنید. همچنین بهتر است برای طبخ غذاها از روشهایی استفاده کنید که غذای طبخشده روغن کمتری به خود جذب کند. بهطور مثال میتوان از ترفندهای زیر در طبخ غذا استفاده کرد:
بهجای سرخ کردن، غذاها را آبپز، کبابی یا بخارپز کنید.
برای بهبود طعم غذاها بهجای مصرف روغن، از ادویهها کنید.
از ظروفی که لایۀ نچسب آن خراب شده است، استفاده نکنید.
بطری روغنی استفاده کنید که دارای اسپری، فرچۀ روغن یا آرامریز باشد.
مصرف گوشت قرمز و فراوریشده را کاهش دهید
شما هم از آن دسته دیابتیهایی هستید که در رژیم دیابتی مصرف کربوهیدرات خود را کاهش میدهید؟ اگر از این دسته هستید احتمالاً برای سیر شدن به مصرف بیشتر گوشت قرمز یا گوشتهای فراوریشده (مانند سوسیس و کالباس) روی میآورید. این انتخاب غذایی شیوهای نادرست است. زیرا زیادهروی در مصرف گوشت قرمز یا گوشتهای فراوریشده با احتمال ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی و سرطانها در ارتباط است.
حذف کردن پروتئین هم کار درستی نیست زیرا بدن انسان برای کار و فعالیت روزانۀ خود نیاز به مقادیر کافی پروتئین دارد. بنابراین بهتر است بیشترِ پروتئین مورد نیاز بدنتان را از منابعی مانند حبوبات، تخممرغ، ماهی و گوشت طیور (مانند مرغ و بوقلمون) دریافت کنید.
به اندازۀ کافی میوه و سبزیجات مصرف کنید
در رژیم غذایی برای دیابتیها با مصرف مقدار کافی میوه و سبزی طیف وسیعی از ویتامینها، املاح و فیبر به بدنتان میرسد. حتی میتوانید از میوه و سبزی بهعنوان یک میانوعدۀ سالم استفاده کنید. برخی تصور میکنند به دلیل آنکه میوهها و برخی سبزیجات (سبزیجات نشاستهای) کربوهیدرات دارند باید از رژیم غذایی حذف شوند. اما این کار کاملا اشتباه است. زیرا با این کار بدنتان را از بخش قابلتوجهی از مواد مغذی محروم میکنید.
به مقدار کافی ویتامین و املاح به بدنتان برسانید
با مصرف متعادل و متنوع از همۀ گروههای موجود در هرم مواد غذایی، میتوانید نیاز بدنتان به املاح و ویتامینها را تأمین کنید. به عبارتی مصرف مکملهای ویتامینی تنها در صورت صلاحدید پزشک معالج قابلاستفاده است و لازم است از مصرف خودسرانۀ مکملها اجتناب کنید.
مراقب میزان نمک غذای خود باشید
مصرف زیاد نمک میتواند منجر به افزایش خطر ابتلا به فشار خون، بیماریهای قلبیعروقی و سکته شود. بسیاری از غذاهای آماده و کنسروها حاوی مقدار زیادی نمک هستند. با دقت به نشانگر رنگی تغذیهای، میتوانید محصولاتی را انتخاب کنید که نمک کمتری دارند. همچنین در تغذیۀ دیابتی بهتر است برای بهبود طعم غذاها، بهجای نمک، از گیاهان معطر و ادویهها استفاده کنید.
بدون دیدگاه